“ Το βιβλίο αφιερώνεται σ ΄όσους αποίκησαν τις προσευχές μου”!
Έτσι ξεκινάει η αφιέρωση της συγγραφέως στο προοίμιο του βιβλίου της και, με περίτεχνο τρόπο, εισάγει τον αναγνώστη στο δικό της αισθητικό μύθο, σ΄ ένα οδοιπορικό ανίχνευσης της ανθρώπινης ψυχής, μέσα από το βίωμα του πόνου, της υπαρξιακής αγωνίας, της απώλειας και της πνευματικής αναζήτησης, που οδηγεί στο φως. Στο πνευματικό φως της χαράς και της ανάστασης, μέσα από τον αστείρευτο δρόμο της αγάπης.
Τις άκουσα και τις κοινώνησα τις προσευχές της και,συνεπαρμένη από τον ποιητικό ρυθμό του απέριττου λόγου της, θα καταθέσω με ευθύτητα και από καρδιάς, «την πυρετική αγωνία», που μου προκάλεσε η καλλιέπεια της γραφής της.
Άλλοτε ευθύβολη και άλλοτε δραματική, άλλοτε θυμόσοφη. Πότε συνοδοιπόρος, πότε σύντροφος, μάνα, αδερφή ή κόρη, εισχωρεί βαθύτερα, στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής, μετασχηματίζοντας τον πόνο σε ζώσα πηγή ενέργειας, μέσα από την θεματογραφία των 18 διηγημάτων της.
Η συγγραφέας, με την λεπτή γλωσσική της αρτίωση, προσπερνά το φόβο της φθοράς και του τέλους, αποκαλύπτει το μυστήριο της ζωής, ως ύψιστη αξία, και καταφεύγει, πέρα από τα πάθη και την απόγνωση, να δώσει στον αναγνώστη το λυτρωτικό μήνυμα της αγάπης. Τα εργαλεία της είναι οράματα και αξίες της ζωής, φορτισμένα με λυρική διάθεση και ποιητική ευθραυστότητα.
Ο αναγνώστης, διαβάζοντας τη γραφή της, που έχει έντονα δραματικά στοιχεία, χωρίς όμως χαρακτηριστικά μελοδράματος, παρά μόνο ιστορίες από τη ζωή βγαλμένες, κινητοποιεί όλο το θησαυροφυλάκιο της καρδιάς και εξασκείται σε αρετές,όπως η συμπόνια, η κατανόηση, η συγχώρεση, η μεταμέλεια και τέλος η ύψιστη αρετή των αρετών, η ΑΓΑΠΗ!
Δεν ξέρω αν επαληθεύεται η ρήση του ΜαρσέλΠρουστ,πως «κάθε αναγνώστης είναι, καθώς διαβάζει, αναγνώστης του ίδιου του του εαυτού» ή αν είναι μια εκφραστική εμπειρία στοχασμού και ταύτισης ιδεών, αλλά με όλο τον πλούτο της ευρηματικής γραφής της συγγραφέως, σ΄αυτό τον κύκλο των 18 διηγημάτων της, αισθάνομαι πως όλα τα πρόσωπα των ηρώων της μού είναι προσφιλή και πως η σημασιοδοτική έμφαση των συναισθημάτων τους είναι και δική μου αντίληψη ζωής.
Κύριο χαρακτηριστικόόλων των διηγημάτων «η ηθογραφία». Με απέριττες περιγραφές, σύντομους διαλόγους ,κατανυκτικές σιωπέςπεριγράφονται άλγη ανθρώπων, που βίωσαν τον θάνατο, τη δυστυχία της εγκατάλειψης, τηνπροσφυγιά και την οδυνηρή εκρίζωση, το ρίζωμα σ΄ έναν τόπο. Περιγράφονται ήθη και παραδόσεις και πάντα το επιμύθιο είναιένας ύμνος στην ελπίδα και στην αγάπη προς τον ΑΝΘΡΩΠΟ!
Στην αφήγησή της συμμερίζεται την κοινωνική αγωνία των ηρώων της, επικεντρώνεται στα ψυχολογικά τους χαρακτηριστικά.Την απασχολεί η ισορροπία των ανθρώπων, ακόμη και μέσα από τον πόνο, αντιστέκεται στη φθορά, και, στο τέλος,ανασκάπτει τα πιο βαθιά μυστικά της ανθρώπινης ψυχής, για να μετουσιώσει τη θλίψη και τον πόνο σε χαρά και αρμονία αγαπητική.Ο αναγνώστης το θαυμαστό της γραφής της το ανακαλύπτει με ανακούφισηστον τρόπο με τον οποίο αναλύει τους χαρακτήρες των ηρώων της,την συμπεριφορά τους,τη δομή της προσωπικότητάς τους και τα αίτια που προκάλεσαν αναστάτωση και δυσαρμονία στη ζωή τους. Εκεί, λοιπόν, κανείς συναντά τους χτύπους της καρδιάς της συγγραφέως, που, με απέραντη ανεκτικότητα και κατανόηση, συλλειτουργεί με την «δραστική συγχώρεση» και επαληθεύει τους στίχους του Παλαμά, πως «λαμποκοπάει Ανάσταση το περιβόλι, κάθε πουλί ονειρεύεται πως είναι αηδόνι».
Ανάμεσα στα σαγηνευτικά χαρακτηριστικά του λόγου της,παρατηρεί κανείς ,πως νουθετεί, χωρίς να αφορίζει ή να επαίρεται για την βιωματική της γνώση, με τρόπο βελούδινο και καθησυχαστικό.
«Η υπομονή είναι το κλειδί για όλες τις κλειδαριές»,λέει στο διήγημά της «Μια δεύτερη ματιά» και θυμοσοφεί στο υφαντό της γραφής της, με φυσικότητα και χωρίς φτιασίδια, για την ιερότητα του πόνου, τηματαιότητα αυτού του κόσμου, τη μνήμη του θανάτου, που οφείλει να έχει ο άνθρωπος,προκειμένου να κρυσταλλώσει μια ζωή με την αγάπη και το έλεος του Θεού.
Παραθέτω ένα απόσπασμα που βαθιά με συγκίνησε και μετάλαβα το υπέροχο συγγραφικό ανάκρουσμα της δημιουργίας ή αν θέλετε τη γλυκύτητα «της εαρινής αύρας» μαζί με την πικρότητα της αλήθειας που αγγίζει το τραγικό της ανθρώπινης ύπαρξης.
ΣΕΛΙΔΕΣ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ
«Τι ανήκει τελικά στον άνθρωπο; Όταν ο άνθρωπος αποχωρήσει από τη ζωή, ό,τι έχει αποκτήσει με κόπο και ιδρώτα το αφήνει πίσω του…Η ύλη αλλάζει συνεχώς ιδιοκτήτες κι αλίμονο σε όποιον προσκολλάται σ΄αυτήν. Θα χάσει το νόημα της ζωής. Ίσως όχι μόνο το νόημα, αλλά την ίδια τη ζωή!»
Απλός και τρυφερός λόγος, χωρίς νεφελώματα και σκοτεινές γωνίες, μας εμψυχώνει λέγοντας, πως… «Η μοιρασμένη λύπη είναι μισή λύπη» και οι απρόοπτες και αναπάντεχες μεταβολές της ζωής οδηγούν τον άνθρωπο στην απόγνωση, αλλά δεν του στερούν το δικαίωμα να καταδυθεί στην αγάπη και να ελπίσει! Άλλωστε, μας το δίνει με γνησιότητα η δημιουργός στο διήγημά της «Η ΑΠΑΤΗ».
“Tα ανθρώπινα δικαστήρια αναγνωρίζουν ελαφρυντικά και πράξεις που έγιναν εν βρασμώ ψυχής». Αναγνωρίστε μου, παρακαλώ,το ελαφρυντικό για την πράξη μου : «έγινε εν βρασμώ μοναξιάς».
Δεν ξέρω αν επαληθεύεται η ρήση των σοφών πως ο πόνος και η θλίψη αποκτούν διάρκεια, επειδή δεν τολμάμε να τα ζήσουμε σε βάθος ή επειδή πιστεύουμε πως σε αυτή τη σύντομη ζωή ήρθαμε μόνο για την ευτυχία και την απόλαυση. Όμως ο ευφρόσυνος λόγος της συγγραφέως και το παυσίλυπο της αφηγηματικής της αντίληψης μάς προσφέρουν απλόχερα το αντίδοτο στην αναισχυντία του σήμερα,όπου όλα ισοπεδώνονται εν ονόματι του κέρδους και της επιτυχίας! Η χρεία της αγάπης και της αισθαντικής ενατένισης της ζωής, μέσα από την πίστη στο Θεό, λύνουν το μυστήριο της ύπαρξης και της συνάντησης με τα πρόσωπα των άλλων.Το ατομικό τραύμα μάς αφορά όλους αναφωνεί η συγγραφέας.
Η δυστυχία του ενός είναι δυστυχία του άλλου, τόσο συνδεδεμένοι είμαστε. Δυστυχώς, ο άκρατος ατομικισμός της Δύσης επέφερε τόσα δεινά στην ανθρωπότητακαι στο φυσικό πλούτο, στο περιβάλλον και στον αέρα που αναπνέουμε, ώστε να αντιμετωπίζουμε επώδυνες συνέπειες στις ζωές μας στο σήμερα και στο μέλλον. Το προσωπικό της άχθος και την αμφισβήτηση για τους επερχόμενους χρόνους, περιγράφει με μαεστρία η συγγραφέας.
Η αγωνία του πολίτη, που ανησυχεί για «το παγκόσμιο γίγνεσθαι», το χάος των πόλεων, την αποξένωση των ανθρώπων,την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, την τσιμεντοποίηση του αστικού τοπίου,την αισθητική μας στάση απέναντι σ΄αυτήν την καταστροφή,είναι ένα άλλο πλεονέκτημα της θεματογραφικής της αναζήτησης.
Είναι ν΄ απορεί κανείς πώς συνυπάρχει τέτοιος πλούτος ιδεών και τόση ζωτική δύναμη στις 224 σελίδες του βιβλίου, που φωτίζει την προσδοκία. Το φυσιογνωμικό της γνώρισμα είναι μια ελληνικότητα, που αποπνέει το θάμβος των αρετών από τα βάθη των αιώνων, με κορύφωση την ευεργετική και ακτινοβόλο ενέργεια της Θείας Χάριτος. Η καλύτερη πυξίδα στον άνθρωπο, για να εξυψωθεί και να κοσμήσει το θεϊκό προορισμό του, είναι η πίστη και η εμπιστοσύνη στο Θεό. Η συγγραφέας με ποικιλόμορφο τρόπο και σχεδόν σε όλα της τα διηγήματα αποκαλύπτει έντονα τη δική της σχέση με το Θεό.Μια σχέση που βιώνει διαρκώς και χωρίς ιδεολογικές αγκυλώσεις, συμπάσχουσα με τον «Άγιο Πόνο» των συνανθρώπων της και υμνώντας το ύψιστο δώρο της ΖΩΗΣ, μέσα από την ιλαρότητα της αρετής, που ποιητικά την υμνεί και συμπορεύεται με τους ήρωές της, με την αρετή της ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗΣ.
Ίσως έχω λησμονήσει πολλά για να σας πω για το βιβλίο της Φωτεινής, γιατί δεν ξέρω πώς να το πω, αλλά αποτέλεσε για μένα και έμπνευση και πλοηγός να συγκινηθώ, ν΄αναστενάξω, να συμπορευτώ με τους ήρωες, να αισθανθώ την ενδογενή αδυναμία μου να ερμηνεύσω, να αναλύσω και να πλεύσω ειρηνικά στον δρόμο της προτροπής της. Και επιπλέον, να ατενίσω το σήμερα «με αθόλωτα μάτια», που έλεγε και ο μεγάλος μας στοχαστής Νίκος Καζαντζάκης. Η συγγραφέας, με την αυθορμησία της δικής της αθωότηταςκαι πλήθος μηνυμάτων από χρώματα εαρινά και μοσχοβολιές, μεταδίδειτη δική της ειρήνευση και ονειροπόληση για έναν άλλο κόσμο. Έναν κόσμο που περνά το μαρτυρικό του σταυρό, για ν΄ αναστηθεί και να ακτινοβολήσει το ΦΩΣ, ερχόμενος σε αντίθεση με τον κοινότοπο κόσμο που ζει χωρίς νόημα.
Θα ήταν παράλειψή μου, να μην αναφέρω πως το έργο αυτό έχει έντονα βιωματικά χαρακτηριστικά, αφού σε κάποια από τα διηγήματά της κάνει αναφορά στο έργο του εκπαιδευτικού και στην πνευματική αποστολή του.HΦωτεινή, η ίδια εκπαιδευτικός, άφησε μια λαμπρή ιστορία στο χώρο της εκπαίδευσης.
Τυχεροί αυτοί που κοινώνησαν όλον τον πλούτο της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού μέσα από τις διδαχές,όχι μιας στείρας γνώσης, αλλά μιας γνώσηςκαρδιακής, που άφησεστους μαθητές της, αποτυπώματα χρήσιμης και απαραίτητης γνώσης, για να αποκτήσουν την αυτοαναφορικότητα και τον αυτοπροσδιορισμό στον μεγάλο πνευματικό αγώνα της ζωής.
Έχουν την μοίρα τους οι άνθρωποι. Ή αν θέλετε την πορεία τους, το δρόμο τους. Έχουν και τη μοίρα τους τα βιβλία. Και οι λέξεις «είναι το σώμα των ιδεών», που λέει ο ποιητής. Σου κόβεται η ανάσα όταν γεύεσαι ωραίες λέξεις ,στρωμένη ελληνική γλώσσα και κοσμημένη γραφή οικουμενικών μηνυμάτων, που γαληνεύουν το αδιάκοπα παραπονεμένο ασυνείδητο. Θελκτική ,προσηνής και διάφανη γραφή στοχασμού και εμπειρίας. Παραβολική και ακούραστη συγχωνεύει όλες τις μορφές λογοτεχνικού πλούτου.
Ενάργεια σκέψης, παλμός, επιγράμματα, δραματική συγκίνηση, εικόνες λαγαρές τοπίων που εμφωλεύουν ποιητικά στο σώμα των κειμένων, εναλλαγές σκηνικών με εικονοποιητικό τρόπο,η αδυσώπητη δικαιοσύνη της ιστορίας και όλα αυτά, μια αναστάσιμη ελεγειακή αρμονία ,ένα έξοχο δείγμα της τέχνης του λόγου, που κατέχει η κυρία και Φωτεινή και Φωτιάδου!!
Ένα θαλασσινό ταξίδι ψυχής, με ιαματική αξία, είναι το βιβλίο, που φέρει τον τίτλο ΜΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ.Ας το πλεύσουμε, λοιπόν, με την καρδιά και με στοχαστική ευαισθησία του ποιητή μας Μιχάλη Κατσαρού:
«Mαζεύω τους σκόρπιους σπόρους, σπόρους μου
για την καινούργια μακρινή μου Ανάσταση μαζεύω!»
Ευχαριστώ από καρδιάς, την συγγραφέα, που μου έδωσε την ευκαιρία να μιλήσω για το έργο της ,όλους εσάς που τιμάτε με την παρουσία σας τη σύναξη αυτή και φυσικά τον εξαιρετικό μας Δήμαρχο, που μας δίνει το βήμα να ζήσουμε ευχαριστιακά τις σχέσεις μας μεταξύ μας!
Ιφιγένεια Παραστατίδου
Δικηγόρος
