Η Φωτογραφία του Ξεριζωμού.
 Της Άννας Τσιλιγκίρογλου Φαχαντίδου
 (Ιατρού Καθηγήτριας Πανεπιστήμιου Πρόεδρου της Ένωσης Λογοτεχνών Β. Ελλάδος).
 Εκδόσεις Πηγή.

Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί βιβλίο της χρονιάς!! Είναι η φωτογραφία της καρδιάς μας. Η φωτογραφία του Καππαδοκικού αρχοντικού στο εξώφυλλο λίγο πριν την υποχρεωτική εγκατάλειψη του από τους ιδιοκτήτες του απηχεί το νόστιμον ήμαρ καθενός μας. Μέσα από την αληθινή ιστορία της οικογένειας Τσιλιγκίρογλου η συγγραφέας με απλό πυκνό τρυφερό δεξιοτεχνικό τρόπο φωτογραφίζει την ταραγμένη εποχή του ξεριζωμού των Ελλήνων της Καππαδοκίας και ειδικότερα από την Καππαδοκική Νεάπολη (Νεβσεχιρ) στη Νεάπολη Θεσσαλονίκης.
Αποτυπώνονται ανθρώπινοι χαρακτήρες αγαπημένοι τόποι που έπρεπε να εγκαταλειφτούν βίαια. Ήθη ,έθιμα ,αρχές ,αξίες, ιδανικά, δεσμοί οικογενείας, φιλία λαών, αντιπαλότητα ,όνειρα, τοπία, προσδοκίες. Μουμπαντελέ δηλ. Ανταλλαγή…η λέξη που σφυροκοπά τα μηνίγγια μας ,επισκιάζει τις τρυφερές λέξεις ανέ τζαμίμ γιαβρούμ, καθώς γίνεται πράξη η αψυχολόγητη απόφαση ανταλλαγής πληθυσμών χωρίς να ρωτηθούν με βάση το θρήσκευμα. Ουσιαστικά δηλαδή ξεριζώνονται και οι Έλληνες Καππαδόκες απο τη πατρογονική γη τον δίσεκτο χρόνο του 1924..
Η συγγραφέας συγκλονίζει με την ενάργεια του λόγου της και την προσωπική της σφραγίδα στην αθέατη πλευρά της ιστορικής αλήθειας. Παραμερίζοντας τη συναισθηματική της φόρτιση αφού πρόκειται για την ιστορία της οικογενείας της χωρίς εμπάθεια καταπιάνεται μ ένα θέμα που πονά την ελληνική ψυχή. Καταφέρνει αριστοτεχνικά να σταματήσει τα δάκρυα μας στις κόγχες των ματιών μας, να μετριάσει την ταχυπαλμία μας, να κρατήσουμε κυριολεκτικά την αναπνοή μας για να συνεχίσουμε την ανάγνωση μέχρι τέλους. Σαν γιατρός ξέρει πως να αντιμετωπίσει την πληγή ώστε να μην αιμορραγεί.

Οι σελίδες του βιβλίου πέραν από τις σπάνιες εικόνες και σκίτσα, αποτελούν ζωγραφικούς πίνακες χρόνου τόπων λαών. Άλλωστε η συγγραφέας και ως ταλαντούχος ζωγράφος σε συνδυασμό με τον άριστο χειρισμό της γλώσσας ,κάνει τη δεξιοτεχνική πένα της χρωστήρα ζωντανεύοντας το κείμενο της.
Είναι το αληθινό παραμύθι της Ανατολής για μικρούς και μεγάλους..για όλους. Μας διδάσκει, μας πληροφορεί, μας προκαλεί ενδιαφέρον. Ας μη βιαστεί κάποιος να πει ότι αφορά μόνο όσους έλκουν την καταγωγή τους από τις Αλησμόνητες Πατρίδες..Θυμίζω το πήγαινε έλα των ελληνικών φυλών από τα βάθη των αιώνων μεταξύ Ευρωπαϊκής και Ασιατικής Ελλάδας. Ίσως κάποια αφανής ρίζα μας βρίσκεται εκεί. Τις υπερασπίστηκαν με τη ζωή τους οι παππούδες μας. Είναι οι Πατρίδες της Καρδιάς μας.
Τέτοια βιβλία δεν χρειάζονται κριτική. Γιατί πολύ απλά είναι υπεράνω κριτικής. Αποτυπώνουν την ψυχή μας. Τα κρατάμε σαν φυλακτό εκείνων των χρόνων εκείνων των τόπων εκείνων των ανθρώπων. Τα σεβόμαστε όπως το Ευαγγέλιο,που κρατούσε η ηρωίδα Ελένη Τσιλιγκίρογλου ,γιατί περιέχουν τα στοιχεία της αληθινής ταυτότητας μας που λυσσαλέα θέλουν να μας κάνουν να ξεχάσουμε. Ίσως για τους ίδιους λόγους που επέβαλαν τότε την Ανταλλαγή..Μουμπαντελέ.
Τελειώνοντας την ανάγνωση του αριστουργήματος αυτού ,η συγκίνηση  περισσεύει, τα δάκρυα  κατρακυλούν αβίαστα, οι παλμοί ανεβαίνουν κι ένας κόμπος στο λαιμό,απέναντι στην Ανταλλαγή Μουμπαντελέ βροντοφωνάζουν ένα Γιατί;;;;; που παραμένει αναπάντητο….
Μέσα στα ερείπια του Ξεριζωμού η συγγραφέας έχει διαφυλάξει την ελπίδα που μας την εμφυτεύει νοσταλγικά, για να μη χάσουμε την πίστη τη δύναμη μας.
Ένα βιβλίο κόσμημα στη βιβλιοθήκη της σύγχρονης Ελληνικής Λογοτεχνίας ,προερχόμενο από το μαργαριτάρι του πόνου της αγάπης και του μόχθου μιας άξιας δημιουργού.
Κυρία Άννα Τσιλιγκίρογλου Φαχαντίδου ευχαριστούμε από καρδιάς για το υπέροχο πνευματικό δώρο σας. Συγχαρητήρια!!
Διακόπτω εδω την αναφορά μου στη Φωτογραφία του Ξεριζωμού.
Λέω διακόπτω και όχι τελειώνω γιατί γνωρίζω ότι έχω παραλείψει πολλά, για το σπουδαίο αυτό πόνημα και τη συγγραφέα του.
Μια καλή συνέχεια θα ήταν η μεταφορά του έργου στις οθόνες της 7ης Τέχνης.
Αξίζει..

 Λίτσα  Καποπούλου

τ. Δικαστική Λειτουργός